Λίγες ημέρες πριν αποχαιρετήσουμε τον πιο σκοτεινό Δεκέμβριο της μεταπολίτευσης, η Αθήνα προσπαθεί να συντονιστεί με το πνεύμα της γιορτής. Δείτε τις εικόνες με την κατάμεστη Ερμού και τις μποτιλιαρισμένες λεωφόρους. Στη Βουκουρεστίου και στη Βαλαωρίτου οι καινούργιοι αλλά και οι πιο παραδοσιακοί ναοί της παλιάς ευμάρειας εκπέμπουν την ίδια αυτοπεποίθηση, την ίδια ανεμελιά. Μόνο λίγα μέτρα πιο κάτω κάποιος αναποδογυρισμένος κάδος απορριμμάτων μπορεί να καπνίζει στη μέση της Σόλωνος. Μα πώς είναι δυνατόν;
Και οι πιο δυστυχισμένες πόλεις έχουν δικαίωμα στη χαρά και στη λήθη. Πόσω μάλλον η Αθήνα που τις τελευταίες εβδομάδες μοιάζει να έχει συνθηκολογήσει με τις πιο τρομερές αλήθειες.
Και κάπως σαν αστείο, εκεί που δεν κουνιόταν φύλλο, μια αναπάντεχη κινητικότητα χρωματίζει το αναιμικό χριστουγεννιάτικο σκηνικό. Την Παρασκευή παραδόθηκε η πλατεία Μοναστηρακίου. Χιλιάδες Αθηναίοι έσπευσαν να την περπατήσουν, ανταποκρινόμενοι σε μια άγραφη συλλογική ανάγκη εκτόνωσης και ελπίδας. Την ίδια ημέρα τέθηκε σε λειτουργία το «Πεντάκυκλο», μια ταλαιπωρημένη γλυπτική σύνθεση του Γιώργου Ζογγολόπουλου που στεκόταν στην άκρη της πλατείας Ομονοίας, χωρίς ποτέ κανείς να ενδιαφερθεί για την τύχη της. Για να λειτουργήσει χρειαζόταν μόνο λίγο νερό (το έργο είναι υδροκινητικό) και η ομορφιά του μας κάνει να ξεχνάμε πόσο γρήγορα ξεχάσαμε την αθλιότητα της υπόλοιπης, δύσμοιρης πλατείας. Και πριν από λίγες ημέρες ξεκίνησαν τα έργα ανάπλασης της οδού Μακρυγιάννη, στο παρά πέντε των εγκαινίων του νέου Μουσείου της Ακρόπολης.
Συμπτωματικά, οπωσδήποτε, όλα αυτά, αλλά χρήσιμα γιατί μας υπενθυμίζουν πόσο δρόμο έχουμε μπροστά μας. Ο ρόλος της ίδιας της πόλης στα πρόσφατα γεγονότα δεν μας απασχόλησε ιδιαίτερα ίσως γιατί έχουμε τη φυσική τάση να τα φορτώνουμε όλα στην οικονομία και στο νεανικό ταμπεραμέντο. Κι επειδή πολύς λόγος γίνεται για τα Εξάρχεια αυτές τις ημέρες, καλό είναι να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Φυσικά τα Εξάρχεια είναι μια ιδιαίτερα ζωντανή γειτονιά με ανθρώπους που την αγαπούν και δεν την αλλάζουν με τίποτα. Αλλά, στον πυρήνα τους, δεν διαφέρει πολύ από οποιαδήποτε κεντρική συνοικία της Αθήνας. Πυκνοκατοικημένη, στριμωγμένη, βρώμικη, με ελάχιστο πράσινο, μηχανάκια, αυτοκίνητα, κίνηση, θόρυβο, στενά πεζοδρόμια και πεζόδρομους της κακιάς ώρας: όχι γιατί είναι κακοφτιαγμένοι αλλά γιατί δεν μπορείς να τους περπατήσεις. Πού να ακουμπήσει το μάτι; Εδώ κι εκεί ένα συμπαθητικό νεοκλασικό, κάποια γοητευτική μοντέρνα πολυκατοικία, συνήθως ακυρωμένη από συνθήματα και γκράφιτι. Ναι, τα Εξάρχεια θα ήταν μια χαριτωμένη, μπουρζουά, αλήτικη «παραφωνία» αν ήταν περικυκλωμένη από κήπους και ωραίες γειτονιές. Αλλά είναι μια ακόμα προβληματική κουκκίδα σε έναν ωκεανό τσιμέντου και ασχήμιας.
Μήπως ήρθε λοιπόν η ώρα για το πρώτο σοβαρό, οργανωμένο πρόγραμμα ανάπλασης των Εξαρχείων; [Του Δημητρη Ρηγοπουλου, Η Καθημερινή, 24/12/2008]
No comments:
Post a Comment