Saturday, January 17, 2009

Ουσιαστική βοήθεια για μια κοινωνία με περισσότερη ανθρωπιά

Του Νεστορα Kουρακη*, Η Καθημερινή, 17/01/2009. Γνωρίζουμε, άραγε, ποια βοήθεια μπορούσε να περιμένει από την ελληνική πολιτεία ένας κρατούμενος όταν αποφυλακιζόταν έως πριν από ένα περίπου χρόνο; Σχεδόν τίποτα: Κυρίως: ό,τι καταφέρνει κανείς να συγκεντρώσει από την εργασία του στη φυλακή (π.χ. για 2 χρόνια, που σημαίνει 600 ημερομίσθια προς 0,40 ευρώ την ημέρα, συνολικά 240 ευρώ!) και κάποιο μηνιαίο επίδομα που παρέχεται από τον ΟΑΕΔ, ύψους 220,35 ευρώ για τρεις μήνες. Επίσης, ό,τι βοήθεια μπορέσουν να του προσφέρουν, κάποιοι λιγοστοί ιδιωτικοί φορείς («Ονήσιμος», «Αρσις»,«Κλίμακα», Praksis κ.ά.). Σημειώνεται ακόμη ότι υπάρχουν από το 1984 προγράμματα του ΟΑΕΔ για επιδότηση (επί 3 έτη με 25 ευρώ ημερησίως) όσων εργοδοτών απασχολούν αποφυλακιζόμενους, ανηλίκους με ποινή σωφρονιστικού περιορισμού ή αποθεραπευθέντες τοξικομανείς.

Τα πράγματα φαίνεται πάντως ότι άρχισαν να αλλάζουν το 2007, όταν η πολιτεία αποφάσισε επιτέλους να θέσει σε λειτουργία έναν επιτελικό, συντονιστικό φορέα, που θα έχει κύριο έργο την παροχή ουσιαστικής βοήθειας σε κρατουμένους και αποφυλακιζόμενους (άρθρο 81 παρ. 1 του Σωφρονιστικού Κώδικα ν. 2776/1999). Ευρύτερος σκοπός αυτού του φορέα (ΝΠΙΔ), που έχει την επωνυμία «Επάνοδος» και τελεί υπό την εποπτεία του υπουργείου Δικαιοσύνης, είναι η «επαγγελματική κατάρτιση και αποκατάσταση, η οικονομική συμπαράσταση και η σταδιακή κοινωνική επανένταξη των αποφυλακιζομένων».

Hδη μπορεί να λεχθεί ότι η «Επάνοδος», στο μικρό έως τώρα διάστημα της λειτουργίας της, έχει να παρουσιάσει σημαντικό έργο: συγκεκριμένα:

- Από τον Μάιο 2008 μπορεί να επισκέπτεται τα γραφεία της «Επανόδου» (οδός Δεριγνύ 28-30, τηλ. 210.88.15.904 και την ιστοσελίδα της www.epanodos.org.gr) κάθε αποφυλακιζόμενος, για να τύχει εκεί ψυχολογικής και γενικότερης υποστήριξης στα πρώτα του βήματα εκτός φυλακής, ακόμη και με κουπόνια για διαμονή σε συμβεβλημένο ξενοδοχείο, εισιτήρια και τηλεκάρτες.

- Εγινε έκκληση σε μεγάλες επιχειρήσεις, αλλά και στο ευρύτερο κοινό, για οικονομική στήριξη της «Επανόδου». Η ανταπόκριση υπήρξε άμεση. Συγκεντρώθηκαν έτσι σχεδόν 70.000 ευρώ.

- Συγκροτήθηκε επιστημονική επιτροπή από κορυφαίους εγκληματολόγους, κοινωνιολόγους, ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς και ήδη προετοιμάζεται για τον επόμενο μήνα, σε συνδιοργάνωση με το Πανεπιστήμιο Αθηνών, διήμερο συνέδριο, στο οποίο θα συζητηθούν τα προβλήματα των αποφυλακιζομένων και οι «καλές πρακτικές» (good practices) που εφαρμόζονται σε άλλες χώρες για τη στήριξή τους.

- Εχει προταθεί η υλοποίηση δράσεων που αφορούν το υπουργείο Δικαιοσύνης και εντάσσονται στο κοινοτικό πρόγραμμα «Εστία» του υπουργείου Εσωτερικών.

- Eχουν ήδη εκπονηθεί και παραδοθεί στον υπουργό Δικαιοσύνης οι δύο βασικοί Κανονισμοί που αποτελούν το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της «Επανόδου», δηλ. ο Κανονισμός Εσωτερικής Λειτουργίας (δημοσιεύθηκε ήδη στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως) και ο Κανονισμός Προμηθειών.

- Εχει ξεκινήσει προσπάθεια για να εκσυγχρονισθούν θεσμικά, να ενεργοποιηθούν και να λειτουργήσουν σε όλη την Ελλάδα οι Εταιρείες Προστασίας Αποφυλακιζόμενων (κατά περιφέρειες) και οι Επιτροπές Κοινωνικής Υποστήριξης (κατά νομούς).

Ολοι όσοι εργάζονται στην «Επάνοδο»(οι περισσότεροι εθελοντικά), δίνουν κάθε μέρα ένα κομμάτι της ψυχής τους σ' αυτήν την προσπάθεια για μια κοινωνία με περισσότερη ανθρωπιά, αλλά και λιγότερη εγκληματικότητα.

*Ο Ν. Κουράκης είναι καθηγητής στη Νομική Αθηνών, πρόεδρος Δ.Σ. της «Επανόδου».

No comments: