Η κατρακύλα της Αθήνας

• H κατήφεια που υπάρχει στην Αθήνα είναι μεταδοτική. Και όχι αδίκως. Οποιο χιούμορ πάει να διασκεδάσει την κατάσταση, καταλήγει με πικρή γεύση, και στο τέλος με συγκαταβατικά βλέμματα. Ο, τι έχτισε η Αθήνα για να φθάσει το «2004» το γκρέμισε μέσα σε λίγους μήνες, είναι η συνήθης επωδός που ακούγεται αυτές τις μέρες. Εν όψει καλοκαιριού (και δυτικού Πάσχα τον άλλο μήνα), οι προβλέψεις για την τουριστική κίνηση είναι μαύρες. Αν ήταν έστω και «γκρι» απόχρωσης, θα ήταν έκπληξη. Η Αθήνα μοιάζει να είναι μια αυτοκαταστροφική πόλη και η εικόνα της στον διεθνή Τύπο είναι στο χειρότερο, δυνατό, επίπεδο.

• Ολα αυτά τα ευχάριστα συμβαίνουν, δυστυχώς, τη στιγμή που θα ευχόταν κανείς η Αθήνα να φορτσάρει. Μετά τα γεγονότα στο Κολωνάκι, την περασμένη Παρασκευή, παγιώθηκε η αίσθηση ότι η πρωτεύουσα έχει εισέλθει σε μία σήραγγα από την οποία άγνωστο είναι πώς και πότε θα εξέλθει. Ιστορικά, οι πόλεις λειτουργούν ως εργαστήρια και μακροπρόθεσμα μοιάζει να έχει μεγαλύτερη σημασία η εντύπωση που έχουν οι κάτοικοι για τη ζωή τους παρά τα μεμονωμένα γεγονότα. Αν οι πολίτες της Αθήνας χάσουν την εμπιστοσύνη τους στην πόλη, αν πιστέψουν ότι δεν αξίζει να επενδύουν εργασία, ιδέες, μόχθο και χρήμα, τότε η πόλη θα «σωματοποιήσει» αυτήν την απαξίωση. Απαξίωση που είναι όχι χωρίς πόνο, αφού οι Αθηναίοι είναι στην πλειονότητά τους όχι μόνο οργισμένοι ή ανασφαλείς, αλλά βαθύτατα θλιμμένοι. Η αίσθηση που αποκομίζει κανείς συνομιλώντας με πολίτες -ιδίως με εκείνους που ζουν στις κεντρικές συνοικίες- είναι ότι αρνούνται, ευτυχώς, να εγκαταλείψουν συναισθηματικά και ψυχικά την Αθήνα και ότι είναι διατεθειμένοι να την κρατήσουν πάση θυσία σε ένα ρυθμό κανονικότητας.

• Είναι ένα κρίσιμο σημείο. Δύσκολο να προβλέψει κανείς τη λειτουργία της πόλης τους προσεχείς μήνες, όπως δύσκολο είναι να προδικάσει την επιτυχία εφαρμογής των πιο σκληρών μέτρων περιφρούρησης της ομαλής ζωής. Αυτό που μοιάζει, όμως, τετελεσμένο είναι ότι η προ πέντε μηνών πρωτεύουσα δεν έχει καμία σχέση με τη σημερινή και ότι η διεθνής της εικόνα είναι εξίσου και εξ αντανακλάσεως τραυματισμένη, αν όχι καταβαραθρωμένη. Η δυναμική του 2004 είχε ήδη εκπνεύσει μέσα στα ένα - δύο χρόνια που ακολούθησαν τους Ολυμπιακούς Αγώνες, οπότε η σημερινή κρίση ήρθε να καθήσει ασφυκτικά πάνω σε μία ήδη πτωτική πορεία.

• Κρίσεις αυτοπεποίθησης αντιμετωπίζουν, ιστορικά, όλες οι πόλεις. Αλλά αυτό που βιώνει η Αθήνα του 2009 ξεπερνάει την όποια «κλιμακτήριο» και αποκαλύπτει ρήγματα και τομές, των οποίων το βάθος λίγοι υποψιάζονταν. Σήμερα μοιάζει σαν ανέκδοτο ο αγώνας της Αθήνας να γίνει ένας διεθνής τουριστικός προορισμός. Αλλωστε, είχε μόνη της ακυρώσει τις φιλοδοξίες της με τον γηρασμένο κρατισμό στα μουσεία της και στην τουριστική της εικόνα και με την αδυναμία επιβολής στοιχειώδους πειθαρχίας. Τώρα όλα είναι αλλιώς και, δυστυχώς, όλα είναι προς το χειρότερο. [Tου Νικου Βατοπουλου, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 18/03/2009]