Παγκόσμια υπερθέρμανση ή παγκόσμια ψύξη;

• Αμφισβητείται η «ορθόδοξη» άποψη περί της ανόδου της θερμοκρασίας της Γης

• Από τον ΣΠΥΡΟ ΜΑΝΟΥΣΕΛΗ, Ελευθεροτυπία, Σάββατο 12 Ιουνίου 2010

Ολοκληρώθηκε πριν από λίγες ημέρες στη Βόνη η Σύνοδος του ΟΗΕ για το Κλίμα, που ξεκίνησε στις 31 Μαΐου με τη συμμετοχή τουλάχιστον 190 κρατών. Και ενώ ο ΟΗΕ προσπαθεί να «πείσει» τις ΗΠΑ και την Κίνα να λάβουν κάποια μέτρα για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, προκειμένου να αποτραπεί η επικείμενη παγκόσμια υπερθέρμανση, μόλις ένα μήνα πριν, στο Σικάγο, σε μια «άλλη» διεθνή διάσκεψη για την κλιματική αλλαγή, μια μερίδα «διαφωνούντων» και «ετερόδοξων» ειδικών προέβλεπε, αντίθετα, την έλευση μιας νέας εποχής... παγετώνων. 

Οι 75 κλιματικοί εμπειρογνώμονες, που έκαναν ανακοινώσεις στην 4η Διεθνή Διάσκεψη για την Κλιματική Αλλαγή, που έλαβε χώρα στο Σικάγο, με πρωτοβουλία του ανεξάρτητου μη κερδοσκοπικού οργανισμού Heartland Institute, δεν φαίνεται να συμμερίζονται την άποψη των περισσότερων «ορθόδοξων» κλιματολόγων, που συμμετέχουν στη Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC).

Σύμφωνα με την «ορθόδοξη» και ευρέως αποδεκτή άποψη, η θερμοκρασία του πλανήτη σημειώνει σταθερή άνοδο, γεγονός το οποίο οφείλεται στις αυξημένες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Το 2000, μάλιστα, είχαν προβλέψει ότι η μέση θερμοκρασία του πλανήτη θα αυξάνεται κατά 1°F ανά δεκαετία, αύξηση η οποία θα φθάσει τους 10°F μέχρι το τέλος του αιώνα. Νέα, όμως, επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι ο πλανήτης έχει πάψει προ πολλού να υπερθερμαίνεται και έχει εισέλθει σε μία περίοδο που ενδέχεται να προμηνύει μια νέα εποχή παρατεταμένου ψύχους. Οπως υποστηρίζει ένας από τους επικριτές της θεωρίας της υπερθέρμανσης, ο επιφανής Αμερικανός γεωλόγος Don Easterbrook, ομότιμος καθηγητής στο Western Washington University, οι προβλέψεις της IPCC περί ανόδου της θερμοκρασίας δεν επιβεβαιώθηκαν, γιατί απλούστατα η περίοδος της υπερθέρμανσης έληξε.

Η περιβόητη κλιματική αλλαγή δεν θα οδηγήσει σε μια παρατεταμένη περίοδο ξηρασίας, αλλά σε κάτι πολύ χειρότερο: σε μια νέα εποχή παγετώνων, που μπορεί να διαρκέσει έως και τριάντα χρόνια και η οποία θα επιφέρει πολύ μεγαλύτερα δεινά στην ανθρωπότητα από ό,τι η άνοδος της θερμοκρασίας: πολύ μεγαλύτερο αριθμό θανάτων· επιδείνωση του ήδη υπαρκτού σε ορισμένες περιοχές του κόσμου προβλήματος του υποσιτισμού· κατακόρυφη αύξηση της κατά κεφαλήν κατανάλωσης ενέργειας, λόγω της αυξημένης ανάγκης για θέρμανση.

Γιατί, όμως, ο Ιστερμπρουκ, αλλά και πολλοί άλλοι επιστήμονες, αμφισβητούν τη θεωρία περί ανθρωπογενούς υπερθέρμανσης; Ο Ιστερμπρουκ μελέτησε τους πάγους της Γριλανδίας, οι οποίοι θεωρούνται ως οι καλύτεροι και οι πλέον αδιάψευστοι «μάρτυρες» των κλιματικών αλλαγών που έχουν επέλθει στον πλανήτη. Χρησιμοποιώντας ισότοπα οξυγόνου, μια καθιερωμένη μέθοδο της Παλαιοντολογίας για την ανασύσταση του Περιβάλλοντος κατά τους γεωλογικούς αιώνες, κατάφερε να υπολογίσει τις θερμοκρασίες που επικρατούσαν στον πλανήτη πριν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Ετσι διαπίστωσε ότι το κλίμα της Γης χαρακτηρίζεται από μια αέναη εναλλαγή ψυχρών και θερμών μακρο-εποχών, οι οποίες εμπεριέχουν πολλούς μικρότερους χρονικά κύκλους κλιματικών αλλαγών. Τα τελευταία μάλιστα 500 χρόνια παρατηρείται μια κανονικότητα στην εναλλαγή θερμών-ψυχρών περιόδων, όπου κάθε περίοδος διαρκεί περίπου 27 χρόνια. Το ίδιο φαινόμενο εναλλαγής φαίνεται να επαναλαμβάνεται τέσσερις φορές και κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα: από το 1880 έως το 1915 (κρύο), από το 1915 έως το 1945 (ζέστη), από το 1945 έως το 1977 (κρύο), από το 1977 έως το 1999 (ζέστη). Από το 1999 έως σήμερα παρατηρείται μια σταδιακή πτώση της θερμοκρασίας, συνεπώς, κατά τον Ιστερμπρουκ, έχουμε εισέλθει και πάλι σε μια περίοδο ψύχους.

Απ' ό,τι φαίνεται, δεν υπάρχει μια σχέση αιτίας-αποτελέσματος, η οποία να συνδέει την άνοδο της θερμοκρασίας με την αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Αντίθετα, ο Ιστερμπρουκ συσχετίζει την πορεία των εναλλαγών θερμοκρασίας του πλανήτη με τους ηλιακούς κύκλους, τις ηλιακές κηλίδες και γενικά την ηλιακή δραστηριότητα. Υποστηρίζει, μάλιστα, ότι όποτε η ηλιακή δραστηριότητα παρουσίαζε ύφεση, όπως σήμερα, τότε στη Γη είχαμε πάντοτε «μίνι» περιόδους παγετώνων.

• Φταίει ο Ηλιος και όχι το διοξείδιο του άνθρακα

Επομένως, ούτε η άποψη ότι αυξάνεται η θερμοκρασία ευσταθεί ούτε ο ισχυρισμός ότι η αύξηση αυτή έχει ανθρωπογενή αίτια, ότι προέρχεται δηλαδή από την αύξηση της χρήσης ορυκτών καυσίμων από το 1945 και μετά. Στα ίδια συμπεράσματα καταλήγουν και οι έρευνες του Ρώσου αστροφυσικού Habibullo Abdussamatov, διευθυντή του Τμήματος Διαστημικών Ερευνών της Ρωσικής Ακαδημίας και επικεφαλής του ερευνητικού προγράμματος «Astrometria», που διεξάγεται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Σύμφωνα με τον Ρώσο επιστήμονα, το φαινόμενο του θερμοκηπίου δεν οφείλεται στις εκπομπές αερίων, όπως υποστηρίζουν οι «ορθόδοξοι» κλιματολόγοι, αλλά στην ηλιακή ακτινοβολία, η οποία στη διάρκεια του εικοστού αιώνα παρουσίασε μια αξιοσημείωτη και παρατεταμένη άνοδο, φτάνοντας στο ζενίθ της το διάστημα 1998-2005, για να ακολουθήσει έκτοτε φθίνουσα πορεία, όπως αποδεικνύει και η μείωση των ηλιακών κηλίδων.

Η σαφής μείωση των ηλιακών κηλίδων που παρατηρείται σήμερα φανερώνει ότι η ηλιακή δραστηριότητα βρίσκεται στο ελάχιστό της (το λεγόμενο ελάχιστο του Μάουντερ), γεγονός που θα οδηγήσει σε μια δραματική πτώση της θερμοκρασίας. Ο Αμπντουσαμάτοφ, μάλιστα, θεωρεί ότι η παγκόσμια ψύξη θα αρχίσει να γίνεται αισθητή από το 2014.

Η αξιοπιστία, πάντως, της «ορθόδοξης» άποψης της IPCC το τελευταίο διάστημα δοκιμάζεται διαρκώς, όχι μόνο από τους πολέμιους της θεωρίας της παγκόσμιας υπερθέρμανσης, αλλά και από σειρά αποκαλύψεων στον Τύπο που έδειξαν είτε προχειρότητα στην εκτίμηση των προβλέψεών της (στην Εκθεση του 2007 είχε υποστηριχθεί ότι οι παγετώνες των Ιμαλαΐων θα λιώσουν μέχρι το 2035) είτε ακόμη και σοβαρά λάθη (στην ίδια Εκθεση είχε υποστηριχθεί ότι περίπου η μισή Ολλανδία βρίσκεται κάτω από το επίπεδο της θάλασσας, διογκώνοντας τον κίνδυνο να πλημμυρίσουν οι Κάτω Χώρες). Πάντως, όλοι οι ειδικοί που μελετούν το κλίμα, σε ένα πράγμα συμφωνούν: το κλιματολογικό μέλλον του πλανήτη διαγράφεται... ζοφερό.*