Saturday, June 30, 2012

Αθλούμενοι και ποδηλάτες εισπνέουν πιο πολλούς ρύπους


Αποκαλυπτική μελέτη από το ΑΠΘ για τις επιπτώσεις της αέριας ρύπανσης
  • Του Θαναση Τσιγγανα, Η καθημερινή, 30/6/2012

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. Τι αναπνέουμε τελικά στα κέντρα των μεγαλουπόλεων; Τα συμπεράσματα μιας πρωτοποριακής μελέτης που πραγματοποίησε ομάδα επιστημόνων της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ είναι αναμφίβολα ανησυχητικά. Επί ένα χρόνο ανίχνευσαν με φορητούς μετρητές το κοκτέιλ των ρύπων που διαχέονται από τις καύσεις των οχημάτων στην ατμόσφαιρα κι είναι πλέον σε θέση να απαντήσουν τι συμβαίνει στο κέντρο μιας μεγαλούπολης, όπως η Θεσσαλονίκη, τις περιβόητες «ώρες αιχμής» της κυκλοφορίας και ποιοι από τους πεζούς, τους ποδηλάτες, τους μοτοσικλετιστές και τους οδηγούς οχημάτων δέχονται τη μεγαλύτερη επιβάρυνση στην υγεία τους.

Η μελέτη έδειξε ότι στο εμπορικό και ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης πρώτα οι οδηγοί μοτοσικλετών και κατόπιν οι οδηγοί Ι.Χ. αυτοκινήτων εισπνέουν περισσότερους επιβλαβείς ρύπους όταν εξετάζει κανείς μόνο την έκθεσή τους σε αυτούς, αλλά οι ποδηλάτες και αυτοί που αθλούνται εντατικά, λόγω των αυξημένων αναπνοών κατά την άσκησή τους εισπνέουν υψηλότερες συγκεντρώσεις ρύπων, όταν εξετάζεται η έκθεση συνδυαστικά με τη δόση.


Το καρκινογόνο βενζόλιο και άλλοι πτητικοί υδρογονάνθρακες, το μονοξείδιο του άνθρακα, αλλά και τα επίπεδα ηχορρύπανσης ήταν στόχοι της μελέτης που έγινε υπό την επίβλεψη του καθηγητή και διευθυντή του Εργαστηρίου Μετάδοσης Θερμότητας και Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ Νικ. Μουσιόπουλου. Εμφαση δόθηκε στις τιμές των επιβλαβών αυτών ρύπων, στην πηγή έκλυσής τους και στους σύντομους χρόνους διάχυσής τους, καθώς «θεωρήσαμε ότι ο ετήσιος μέσος όρος κάποιου ρύπου που γνωστοποιείται από υπάρχοντες σταθμούς, δεν μπορεί να έχει πρακτική σημασία γι’ αυτόν που βρίσκεται μέσα στην κυκλοφορία και στην κίνηση για να δούμε τι τελικά αναπνέει» ανέφερε ο δρ του τμήματος Μηχανολόγων- Μηχανικών κ. Χρ. Βλαχοκώστας, συντονιστής της ομάδας.

Οι τιμές ορισμένων ρύπων όπως του βενζολίου που δυνητικά εισπνέουν οι οδηγοί μοτοσικλετών ή οι ποδηλάτες δεν είχαν καμία σχέση με τις τιμές που έχουν θεσμοθετηθεί ή από ό,τι εισπνέει κάποιος που ζει στις παρυφές της πόλης, καθώς βρέθηκαν να είναι όχι μόνο εκτός προδιαγραφών, αλλά από 3 έως 8 και 10 φορές υψηλότερες. Στις μετρήσεις της ομάδας δεν συμπεριλαμβάνονται τα αιωρούμενα σωματίδια (PM-10), οι συγκεντρώσεις των οποίων έχουν τοποθετήσει τη Θεσσαλονίκη στην πρώτη θέση των πιο βεβαρημένων με σωματίδια πόλεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά συγκεντρώσεις επιβλαβών ρύπων που δεν υπολογίζονται ακόμη (σταθμός μέτρησης βενζολίου υπάρχει ένας στην Αθήνα) και πολλοί θέλουν να τους προσπερνούν για άλλες σκοπιμότητες.

Η εικόνα της αέριας ρύπανσης στη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στη μελέτη, ακυρώνει τη συνηθισμένη παρότρυνση «πάρε το ποδήλατό σου κι έλα στο κέντρο» και δεν εξαιρεί δρόμους. Ορισμένοι -και παρά τη σημαντική μείωση κυκλοφορίας της τελευταίας διετίας- είναι απλώς περισσότερο επιβαρυμένοι από τους άλλους. Τσιμισκή και Εγνατία οδός, εμφανίζουν υψηλές τιμές αέριας ρύπανσης, αλλά η πλατεία ΧΑΝΘ και η οδός Αγγελάκη έχουν τα δικά τους, ανησυχητικά, ρυπαντικά φορτία.
Το επιστημονικό περιοδικό Environment International, που έχει υψηλό συντελεστή απήχησης σε παγκόσμιο επίπεδο, δημοσίευσε πρόσφατα τα αποτελέσματα της μελέτης, την οποία υπογράφουν επίσης οι δρ Χαρίσιος Αχίλλας και Αλεξία Μιχαϊλίδου.

«Η μετακίνηση με ποδήλατο σε δρόμους που χαρακτηρίζονται ως “αστικές χαράδρες” με υψηλό κυκλοφοριακό φόρτο, δύναται να χαρακτηρισθεί επιβλαβής για την ανθρώπινη υγεία, όπως επίσης και η μετακίνηση με γρήγορο βηματισμό σε οδούς όπως η Τσιμισκή και η Εγνατία. Με απλά λόγια, για να πάρουμε τα ποδήλατα ή να προτιμούμε την πεζοπορία στο αστικό κέντρο της Θεσσαλονίκης, πρέπει πρωτίστως να “καθαρίσουμε” και τους δρόμους από τα Ι.Χ.» τόνισε μιλώντας στην «Κ» ο κ. Μουσιόπουλος.

«Δείξαμε με ποιο τρόπο, με πολύ απλές μεθόδους και με χαμηλό κόστος ότι κάθε πόλη θα μπορούσε να κάνει μια τέτοια χαρτογράφηση. Τα συμπεράσματα της συγκεκριμένης μελέτης όμως θα μπορούσαν να έχουν εκτός από την επιστημονική και μια πρακτική σημασία» υπογράμμισε ο καθηγητής. «Επαναλαμβανόμενες τέτοιες μετρήσεις ανά χρονικές περιόδους θα προσέφεραν σε μια μητροπολιτική διοίκηση την κατάσταση της αέριας ρύπανσης και την επιβάρυνση της υγείας του πληθυσμού και θα έκαναν περισσότερα εύστοχα τα μέτρα που λαμβάνονται».
  • Το παράδειγμα στη Νίκης
Ο περιορισμός της νοθείας των καυσίμων και ειδικά για τη Θεσσαλονίκη η λειτουργία του μετρό θα ήταν παράγοντες βελτίωσης της ατμόσφαιράς της. Μια καλή αρχή πάντως στη λήψη πολιτικών αποφάσεων, θεωρείται από τους ειδικούς επιστήμονες του ΑΠΘ, η απαλλαγή της παραλιακής λεωφόρου Νίκης από τα Ι.Χ., έστω τα Σαββατοκύριακα.

No comments: