Wednesday, June 7, 2017

Η θαυμαστή δύναμη της αυτοθεραπείας

Πoιο είναι το μυστικό της ιατρικής επιστήμης; Πώς επικουρεί η ιατρική στην ίαση του ανθρώπινου οργανισμού; Για να απαντήσουμε στα ερωτήματα θα χρειαστεί να ρίξουμε μια ματιά στην ίδια τη ζωή και τη φύση του ανθρώπου.
Είναι γεγονός ότι ως άνθρωποι έχουμε τη φυσική τάση να αναζητάμε τη χαρά και την ευχαρίστηση, είτε σε σωματικό είτε σε πνευματικό επίπεδο. Η αναζήτηση της ευχαρίστησης (ή Ευδαιμονίας όπως την περιγράφει ο Πλάτωνας) είναι τόσο ισχυρό κίνητρο που μπορεί να μας δώσει τη δύναμη να υπομείνουμε πολύ δυσάρεστα πράγματα στη προσμονή να την επιτύχουμε. Αυτό το χαρακτηριστικό, που προσδιορίζουν την ίδια τη ζωή, φαίνεται να είναι κοινό σε όλα τα έμβια όντα.
Η παραπάνω παρατήρηση που έχει γίνει στο παρελθόν από πολλούς φιλόσοφους, μας δίνει τη δυνατότητα να κατανοήσουμε περισσότερο την ίδια τη ζωή και τους νόμους που τη διέπουν. Η ευχαρίστηση συνδέεται άμεσα με το να είμαστε υγιείς, να νοιώθουμε γεμάτοι ενέργεια, και αισιοδοξία για να αντιμετωπίσουμε τη ζωή και το μέλλον. Στις μέρες μας όμως φαίνεται ότι όλα τα παραπάνω είναι όλο και πιο δύσκολο να επιτευχθούν.
Υπάρχει ελπίδα να αλλάξουμε μια σταδιακά επιδεινούμενη εικόνα τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο;

Ζωή και Φυσικοί Νόμοι

Ας υποθέσουμε ότι μας πέφτει το κινητό μας τηλέφωνο από τα χέρια και ραγίζει η οθόνη του. Ποιες είναι οι πιθανότητες αν το αφήσουμε και περιμένουμε για ένα χρονικό διάστημα να το ξαναβρούμε χωρίς ραγίσματα και πλήρως λειτουργικό ξανά; Πιστεύετε ότι αν το βάζαμε σε γύψο θα βοηθούσε στο να ανακτήσει την αρχική λειτουργική του κατάσταση; Σύμφωνα με την εμπειρία μας αλλά και το 2ο νόμο της Θερμοδυναμικής (κλάδος της φυσικής επιστήμης που μελετά τις ιδιότητες της ενέργειας και της ύλης σε σχέση με τη θερμότητα) η πιθανότητα να συμβεί κάτι τέτοιο είναι μηδενική.
Ο 2ος νόμος της θερμοδυναμικής δηλώνει ότι το σύμπαν οδηγείται σε μια συνεχή αποδιοργάνωση και ότι τελικά θα καταλήξει σε θερμικό θάνατο (θα ισορροπήσει σε μια κατάσταση που δεν θα υπάρχει καμία κίνηση και διαφορά θερμότητας). Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες επιστημονικές και φιλοσοφικές συζητήσεις τα τελευταία 100 χρόνια αφορά τη σχέση της ζωής με τον παραπάνω νόμο και κατά πόσο η ζωή αψηφά ή όχι το νόμο της φυσικής.
Ας επεκτείνουμε την παρατήρηση που κάναμε με το κινητό στο ανθρώπινο σώμα και ας υποθέσουμε ότι καθώς καρφώνουμε ένα καρφί στο τοίχο χτυπάμε το δάκτυλό μας. Τι θα αναμέναμε σε μια τέτοια περίπτωση ύστερα από χρονικό διάστημα ενός μηνός; Θα αναμέναμε να έχει ιαθεί πλήρως και να είναι ξανά λειτουργικό. Αν συνέβαινε κάτι διαφορετικό, θα ανησυχούσαμε πολύ.
Θεωρούμε λοιπόν ως δεδομένη την ικανότητα επούλωσης του ανθρώπινου οργανισμού, παρ’ ό,τι κάτι τέτοιο δεν παρατηρείται στην ανόργανη ύλη και δεν προβλέπεται από τους νόμους της φυσικής.
Πώς συμβαίνει λοιπόν και τα ζωντανά πλάσματα, έστω και για περιορισμένα χρονικά διαστήματα, οδεύουν προς υψηλότερες καταστάσεις οργάνωσης; Δεν είναι ο σκοπός μου να λύσουμε το ομολογουμένως ενδιαφέρον επιστημονικό πρόβλημα, αλλά να σας επιστήσω την προσοχή ότι το ανθρώπινο σώμα έχει την εγγενή ιδιότητα της αυτο-ίασης και της επαναφοράς του, κατά το δυνατόν, σε μια φυσιολογική κατάσταση λειτουργίας. Καμία ιατρική πράξη δεν θα λάμβανε χώρα ή δεν θα είχε αποτέλεσμα αν δεν υπήρχε αυτή η ιδιότητα της ζωής. Να οργανώνει την ύλη και την ενέργεια έστω και για πεπερασμένα χρονικά διαστήματα.
Όπως το έθεσε πολύ όμορφα ο Βολταίρος το 18ο αιώνα:
«Η τέχνη της ιατρικής επιστήμης, συνίσταται στο να απασχολεί την προσοχή του ασθενούς ενώ η φύση πραγματοποιεί το θεραπευτικό της έργο.»
Με διαφορετικά λόγια ο Ιπποκράτης περιέγραψε το ίδιο πράγμα:
«Ασκέειν, περ τ νουσήματα, δύο, φελέειν,  μ βλάπτειν
Με απλά λόγια ο γιατρός για να επιτύχει θεραπεία επί των νοσημάτων θα πρέπει να κάνει δύο πράγματα, να ωφελήσει και να μην προξενήσει βλάβη. Η ικανότητα αυτοΐασης είναι δεδομένη και αυτό που πρέπει ο γιατρός να προσέξει είναι να επιφέρει μεγαλύτερη ωφέλεια παρά βλάβη για να επιτύχει τη θεραπεία του νοσήματος.
Η συγκεκριμένη αρχή είναι σήμερα μια από τις κύριες επιταγές της Ιατρικής Ηθικής και βασική αρχή κατά την άσκηση της επείγουσας ιατρικής σε όλο τον κόσμο.

No comments: