Wednesday, September 17, 2008

SMS κατά της φτώχειας


Επιμέλεια: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΤΖΑΒΑΡΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 17/09/2008

Φτάνουν άραγε μερικές επείγουσες κλήσεις, λίγα sms και πληροφορίες που τρέχουν με ταχύτητα σίγουρα μεγαλύτερη από την ταχύτητα με την οποία κάνει κύκλους η ζωή εκείνων που χρησιμοποιούν ένα κινητό τηλέφωνο για να βρει η φτώχεια τον... δάσκαλό της; Οι οικονομικές μελέτες στις μικρές αγορές των χωρών του Τρίτου Κόσμου δείχνουν αλλαγή του σκηνικού προς το καλύτερο εξαιτίας ακριβώς της χρήσης κινητών τηλεφώνων.
Στο ένα χέρι το κινητό και στο άλλο τον παραδοσιακό τροχό προσευχής κρατάει μια γυναίκα στη Λάσα, την πρωτεύουσα του Θιβέτ. Στην Κίνα, ο αριθμός των συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας ξεπέρασε για πρώτη φορά εκείνων της σταθερής
Μιλώντας για ψαράδες, αγρότες και μικρο-εμπόρους διαπιστώθηκαν μηδενικές απώλειες, αύξηση των κερδών κατά 8% και μείωση των τιμών κατά 4%. Αιτία; «Η κυκλοφορία της πληροφορίας», όπως εξηγεί ο Ρόμπερτ Γιένσεν, οικονομολόγος του Χάρβαρντ, που μελέτησε διεξοδικά όλες τις παραμέτρους της αλλαγής, «είναι αυτή που κάνει τις αγορές να κινούνται». Και τα κινητά τηλέφωνα βρίσκονται ακριβώς στο κέντρο αυτής της επανάστασης. Οι χρήστες της κινητής τηλεφωνίας ξεπερνούν ήδη τα 3,3 δισεκατομμύρια σε ολόκληρο τον κόσμο ή περίπου έναν στους δύο κατοίκους του πλανήτη. Κι αν μας είναι απαραίτητα και πιο αναλυτικά στοιχεία για χώρες που μας ενδιαφέρουν στο συγκεκριμένο πλαίσιο, μιλάμε για 280 εκατομμύρια στην Αφρική, 130 εκατομμύρια στη Βραζιλία και 120 εκατομμύρια στην Ινδονησία, ενώ στην Ινδία τα ήδη 300 εκατομμύρια αυξάνονται κατά 8 με 10 εκατομμύρια τον μήνα.

Οπως είναι φυσικό, όταν η κουβέντα φτάνει στον αναπτυγμένο βιομηχανικά κόσμο τα νούμερα φέρνουν ζαλάδα: στην Ιταλία και την Ιαπωνία η χρήση κινητής τηλεφωνίας από τον πληθυσμό που θα μπορούσε να έχει πρόσβαση, ξεπερνά το 100%. Στην Αφρική το αντίστοιχο ποσοστό είναι 21%. Η διαφορά οπωσδήποτε είναι μεγάλη. Αν σκεφτεί όμως κανείς και τη διαφορά του δημογραφικού σκηνικού, οι εκτιμήσεις αμέσως αλλάζουν. Από τη στιγμή που «η υπερβολική φτώχεια είναι περίπου συνώνυμη με την υπερβολική απομόνωση», εξηγεί ο συγγραφέας του «Τέλους της φτώχειας», οικονομολόγος Τζέφρι Σακς, «η τεχνολογία είναι το πιο σημαντικό όπλο» για την αντιμετώπισή της.

Ενα θέμα συζήτησης που άνοιξε αναπόφευκτα και μεταξύ των παραδοσιακών πρωταγωνιστών των πρωτοβουλιών παροχής βοήθειας. Δεν είναι ας πούμε τυχαίο που η Παγκόσμια Τράπεζα διέθεσε 320 εκατομμύρια δολάρια στη Celtel, έναν από τους μεγαλύτερους παρόχους υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας στην υποσαχάρια Αφρική, για να επεκτείνει το δίκτυό της και να βελτιώσει τις υποδομές της. Οπως εξηγεί στην εφημερίδα «Repubblica» ο ιδρυτής της εταιρείας, Μαρκ Νταβιέσλο, «στην Αφρική οι πληροφορίες ακολουθούσαν παλιότερα τους δύσκολους δρόμους της προβληματικής επικοινωνίας. Σήμερα, αντίθετα, μπορεί κανείς να έχει πρόσβαση σε πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο και να μπορεί ας πούμε ο καλλιεργητής να καταλάβει σε ποιον και σε ποια τιμή θα έχει όφελος να πουλήσει τα προϊόντα του». Πολύ απλά, ο παραγωγός εγγράφεται σε μια ηλεκτρονική διεύθυνση, εισάγοντας απλώς τον αριθμό του κινητού του τηλεφώνου, μέσω του οποίου λαμβάνει στη συνέχεια χρήσιμες πληροφορίες και ανακοινώσεις. Ουσιώδεις πληροφορίες, που φτάνουν με μηνύματα μέγιστου μεγέθους 160 χαρακτήρων.

«Το μοναδικό πρόβλημα», σημειώνει ο οικονομολόγος Εντουάρντ Κουτσοάτι στη «Φωνή της Αμερικής», «είναι ότι οι άνθρωποι στα χωριά είναι αναλφάβητοι και δεν είναι σε θέση να στείλουν ένα sms». Κάποια δίκτυα όμως προσπαθούν να ξεπεράσουν κι αυτό το εμπόδιο, χρηματοδοτώντας «περιπολίες» νέων ατόμων που γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση, ιδιαιτέρως στις απομακρυσμένες περιοχές. Μια άλλη χρήσιμη πρωτοβουλία είναι εκείνη εταιρειών που βοηθούν τον κόσμο στις χώρες του Τρίτου Κόσμου να αποκτήσει ένα κινητό τηλέφωνο από ανακύκλωση, του οποίου η ηλικία κυμαίνεται γύρω στη δεκαετία συνήθως, για να αναλάβουν από κει και πέρα δράση άλλες Πρωτοβουλίες (οργανώσεις, μη κυβερνητικές) και να προωθούν μηνύματα σε ομάδες πληθυσμού, χρήσιμα για την επιβίωσή τους. Για παράδειγμα, σε στρατόπεδα προσφύγων προωθούνται μηνύματα για την τήρηση των βασικών κανόνων υγιεινής και δίνονται συμβουλές για το πώς μπορούν να κάνουν εύκολα αποστείρωση σκευών και σωστή συντήρηση τροφίμων ώστε να αποφεύγονται οι επιδημίες. Στο Μπανγκλαντές αντιστοιχεί ένα κινητό τηλέφωνο ανά 4 χιλιάδες κατοίκους κι έτσι όταν η εταιρεία κινητής τηλεφωνίας Grameenphone εισήγαγε τη Γραμμή Υγείας, για απευθείας σύνδεση με γιατρούς και ιατρικό προσωπικό, τιμήθηκε το 2007 με το βραβείο «καλύτερης χρήσης κινητού για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη».

Αν στη δεκαετία του '90 είχε κάνει θραύση στην Ευρώπη διαφημιστικό σποτ για ένα πρωτόκολλο επικοινωνίας μέσω δικτύων υπολογιστών (sip), που έλεγε «ένα τηλεφώνημα μπορεί να σας σώσει τη ζωή», τώρα μπορεί να αρκεί μόνο ένα sms! *

No comments: