Sunday, May 17, 2009

Υφαλμύριση, νιτρορύπανση και βρύσες που «τρέχουν»... θάλασσα

  • Ανατολική Πελοπόννησος

Τα δύο προηγούμενα καλοκαίρια, οι κάτοικοι σχεδόν ενός ολόκληρου νομού –της Αργολίδας– έπιναν μόνο εμφιαλωμένο νερό, καθώς οι βρύσες «έτρεχαν»... θάλασσα. Οι διακοπές στην υδροδότηση έγιναν μέρος της καθημερινότητας των κατοίκων του Ναυπλίου, του Αργους και της Ερμιονίδας· και αυτό δεν ήταν παρά το μικρότερο κακό. Γιατί ακόμα και όταν η υδροδότηση αποκαθίστατο, το νερό σε πολλές περιοχές δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για πόση και για μαγείρεμα.

Το Ναύπλιο και το Αργος υδρεύονται από τις πηγές της Λέρνας και ενώ χρειάζονται περίπου 1.200 κυβικά/ώρα, η πηγή δεν μπορεί πλέον να παρέχει περισσότερα από 300 κυβικά/ώρα. Αποτέλεσμα είναι να χρησιμοποιούνται παλαιές γεωτρήσεις, με υψηλές συγκεντρώσεις σε νιτρικά, χλώριο και μικροβιακό φορτίο. Η μείωση των βροχοπτώσεων, σε συνδυασμό με τις περίπου 15.000 νόμιμες και παράνομες γεωτρήσεις σε όλο τον νομό (που ξεπερνούν πλέον σε βάθος τα 150 μέτρα), επιτείνουν τις συνέπειες. Στο αργολικό πεδίο, που επί δεκαετίες καλλιεργείται εντατικά, η θάλασσα έχει εισχωρήσει σε πρωτοφανές για τα ελληνικά δεδομένα βάθος. Προβλήματα υφαλμύρισης παρατηρούνται και στο Αστρος, το Λεωνίδιο, τη Νεάπολη, τον Ασωπό, τη Σκάλα, το Μαυροβούνι, το Πόρτο Χέλι και την Τροιζήνα. Μόνη λύση για την περιοχή φαντάζει η εκμετάλλευση των πηγών του Ανάβαλου, με έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη.

Αττική

Μπορεί η Αττική να έχει «λύσει» το πρόβλημα της ύδρευσης των κατοίκων με τη μεταφορά νερού από άλλους νομούς της Στερεάς Ελλάδας, ωστόσο τα προβλήματα στα υπόγεια νερά της έχουν άμεσες επιπτώσεις στη συνεχώς μειούμενη αγροτική παραγωγή του νομού. Σύμφωνα με τις τελευταίες μετρήσεις, η υπεράντληση νερού από τις γεωτρήσεις αγροτών και βιομηχανιών έχει οδηγήσει σε πτώση της στάθμης και υφαλμύριση των υπόγειων συστημάτων Μεγάρων, Θριασίου Πεδίου και Λουτρακίου στα δυτικά και Μαραθώνα στα ανατολικά. Ταυτόχρονα, υπάρχουν παρατεταμένα προβλήματα υφαλμύρισης και νιτρορύπανσης ιδίως στους «προσχηματικούς» υδροφορείς, δηλαδή εκείνους που δημιουργούνται από προσχώσεις και χαλαρά υλικά, όπως στον Μαραθώνα και το Θριάσιο, τα Μέγαρα και τη Φώκαια.

Η έλλειψη αποχετευτικών δικτύων και βιολογικών καθαρισμών στην ανατολική και δυτική Αττική έχει ως αποτέλεσμα τη ρύπανση των υπογείων υδάτων. Σε ορισμένα σημεία, όπως στο Κορωπί και την Ελευσίνα, έχει εντοπιστεί βαριά τοξική ρύπανση (λ.χ. από εξασθενές χρώμιο), εξαιτίας της ανεξέλεγκτης απόρριψης επικίνδυνων τοξικών από βιομηχανίες και βιοτεχνίες. Στο μικροσκόπιο του ΙΓΜΕ για το ενδεχόμενο ρύπανσης των υπογείων νερών από τον Ασωπό βρίσκονται και οι βόρειες περιοχές της Αττικής, καθώς σήμερα δεν υπάρχει πλήρης εικόνα της έκτασης του προβλήματος.

  • Νησιά Αιγαίου

Η υπεράντληση των υπογείων υδάτων για να καλυφθούν οι αυξημένες εποχικές ανάγκες ύδρευσης των νησιών έχει οδηγήσει στην υφαλμύριση των περισσότερων υπογείων νερών και σε στέρευση των γεωτρήσεων. Τα σημαντικότερα προβλήματα αντιμετωπίζουν τα υδροσυστήματα των Χίου (Κορακάρη και Κάμπου), Νάξου (Λιβάδι και Μελανών), Σύρου, Ιου, Θήρας, Αμοργού, Λέρου, Πάτμου, Καλύμνου, Μήλου, Ρόδου, κ.ά.

Διείσδυση της θάλασσας στα υπόγεια νερά παρατηρείται στη βόρεια Ρόδο, Χίο, Λήμνο, Κάλυμνο, Λέρο, Αμοργό, Σύρο, Κύθνο, Μήλο, Σίφνο, Αντίπαρο, Νάξο, Θήρα, Φολέγανδρο και Ιο.

No comments: