Sunday, November 1, 2009

Πρόλαβαν να χτίσουν στο «δάσος»

  • Ο νομοθετικός λαβύρινθος, οι νέες ρυθμίσεις, το αγκάθι με τα αυθαίρετα
  • Των Τανιας Γεωργιοπουλου και Γιωργου Λιαλιου, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 01/11/2009

Αλαλούμ, ασυνεννοησία και κυρίως αδικία. Οι λέξεις αυτές περιγράφουν το τοπίο που αντιμετωπίζουν οι πολίτες σε σχέση με τη διαχείριση των δασών, μια κατάσταση που υποθάλπει τη διαφθορά σε πολλά επίπεδα.

Επειτα από χρόνια ταλαιπωρίας και παλινωδιών, καταργείται ο ορισμός του δάσους του νόμου 3208/2003 και επιστρέφει ο προηγούμενος νόμος (998/79) όσον αφορά τον χαρακτηρισμό μιας έκτασης. Οι αρμόδιοι επιστήμονες - δασολόγοι εκφράζονται θετικά για το νέο σχέδιο νόμου που αφορά «την προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων του νομού Αττικής που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του Αυγούστου 2009» του υπουργείου Περιβάλλοντος, το οποίο αναμένεται να προωθηθεί άμεσα προς ψήφιση στη Βουλή. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, κάποιοι «πρόλαβαν» να αποχαρακτηρίσουν εκτάσεις όσο ίσχυε η προηγούμενη νομοθεσία, η συνολική έκταση των οποίων δεν μπορεί να προσδιοριστεί.

Πολιτικές αποφάσεις

Εκτιμάται, ότι εντός των προσεχών δύο ετών θα είναι δυνατόν να αναρτηθούν οι δασικοί χάρτες για το σύνολο των εκτάσεων της Αττικής, το πρώτο μεγάλο βήμα προς επίλυση του προβλήματος. Στη συνέχεια όμως θα χρειαστεί να ληφθούν πολιτικές αποφάσεις. Τι θα γίνει με τα αυθαίρετα που έχουν χτιστεί εντός των δασών και των δασικών εκτάσεων μετά τον εντοπισμό και την καταγραφή τους;

Στο νέο νομοσχέδιο προβλέπεται η αναστολή της εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 1 του νόμου 3208/2003, σύμφωνα με την οποία για να χαρακτηριστεί μια έκταση ως «δάσος» θα πρέπει να καλύπτεται κατά 25% από δασοπονικά είδη. Ετσι, ο χαρακτηρισμός της έκτασης θα γίνεται με βάση τον προηγούμενο νόμο (998/79) που προβλέπει κάλυψη της τάξης του 15%. Η κατάργηση της διάταξης προβλέπεται, καθώς έπειτα από προσφυγή το ζήτημα είχε «μπλοκάρει» στο ΣτΕ, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να προχωρήσει η σύνταξη των δασικών χαρτών.

Ωστόσο, από το 2005 που είχε κριθεί η συνταγματικότητα του συγκεκριμένου νόμου έως και... σήμερα οι χαρακτηρισμοί εκτάσεων από τα κατά τόπους δασαρχεία δίνονται αναλόγως την περίπτωση.

Οπως δήλωσε στην «Κ» ο πρώην δασάρχης Ναυπάκτου κ. Γιώργος Φούντας, «σε αυτό το χρονικό διάστημα προσπαθήσαμε να αποφύγουμε τους χαρακτηρισμούς για τις εκτάσεις που ήταν στο όριο ανάμεσα στο 25 - 15%. Μάλιστα υπήρχε και ανάλογη εγκύκλιος προς τα δασαρχεία που όμως στη συνέχεια ανακλήθηκε. Οι συνεχείς αλλαγές της νομοθεσίας δημιουργούν τεράστιες ανισότητες ανάμεσα στους πολίτες. Μπορεί να υπάρχουν δύο διπλανές εκτάσεις και η μία να είναι χαρακτηρισμένη δασική και η άλλη όχι». Αντίθετα η δασάρχης Σπάρτης κ. Παναγιώτα Σιμάδη τονίζει ότι οι χαρακτηρισμοί γίνονται με τον νόμο που ισχύει (3208). Στο ίδιο πλαίσιο, ο δασάρχης Καπανδριτίου κ. Γιώργος Φραγκιαδάκης διευκρινίζει ότι τα τελευταία χρόνια υπήρξαν λίγες αιτήσεις χαρακτηρισμών εκτάσεων «που όμως έγιναν με βάση τη νομοθεσία που καθόριζε ποσοστό κάλυψης 25%». Είναι φανερό λοιπόν ότι στην πενταετία που μεσολάβησε εκτάσεις αποχαρακτηρίστηκαν με την εφαρμογή του νόμου 3208.

Δασικοί χάρτες

Η αναστολή εφαρμογής της διάταξης ανοίγει τον δρόμο για την ολοκλήρωση του έργου της σύνταξης δασικών χαρτών.

Από το 1995, όταν ξεκίνησε η πρώτη -πιλοτική- φάση του κτηματολογίου έως σήμερα έχουν κτηματογραφηθεί στην Αττική περίπου 135.000 στρέμματα δασών και δασικών εκτάσεων. Η νέα φάση κτηματογράφησης στο πλαίσιο της οποίας συντάσσονται και οι δασικοί χάρτες ξεκίνησε πέρυσι το καλοκαίρι και η διάρκεια των προγραμμάτων είναι δύο έτη, δηλαδή θα παραδοθούν το καλοκαίρι του 2011.

Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά την Αττική (6ο υποπρόγραμμα του κτηματολογίου) θα καταρτιστούν δασικοί χάρτες για 787.185 στρέμματα δασών και δασικών εκτάσεων στους δήμους: Αγίου Στεφάνου, Ανοίξεως, Ανω Λιοσίων, Αυλώνος, Αχαρνών, Διονύσου, Δροσιάς, Εκάλης, Ζεφυρίου, Ηρακλείου, Θρακομακεδόνων, Κηφισιάς, Λυκοβρύσεως, Μεταμορφώσεως, Ν. Ερυθραίας, Ν. Ιωνίας, Πεντέλης, Πεύκης, Μαραθώνος, Ν. Μάκρης, Ν. Πεντέλης, Παλλήνης, Ραφήνας, Φυλής, στις κοινότητες Ανθούσης, Κρυονερίου, Ροδοπόλεως (Μπάλας), Σταμάτας, Αφιδνών, Μαλακάσης, Πολυδενδρίου και Πικερμίου.

Επίσης, για 678.335 στρέμματα (5ο υποπρόγραμμα του Κτηματολογίου) στις περιοχές των δήμων Αργυρουπόλεως, Παπάγου, Αναβύσσου, Καλυβίων Θορικού, Κερατέας, Κρωπίας, Λαυρεωτικής, Μαρκοπούλου Μεσογαίας, Αθηναίων, Γαλατσίου, Δάφνης, Ηλιουπόλεως, Νέας Φιλαδέλφειας, Νέας Χαλκηδόνας, Ταύρου, Ψυχικού, Υμηττού, Αλίμου, Βάρης, Bούλας, Βουλιαγμένης, Γλυφάδας, Ελληνικού, Καλλιθέας, Μοσχάτου, Παλαιού Φαλήρου, Πειραιώς, στις κοινότητες Αγίου Κωνσταντίνου, Κουβαρά, Παλαιάς Φώκαιας και Σαρωνίδος. Τέλος, στο 4ο υποπρόγραμμα περιλαμβάνονται και αστικές περιοχές της δυτικής Αττικής (δήμοι Αγίας Βαρβάρας, Αγίων Αναργύρων, Αιγάλεω, Ιλίου, Περιστερίου, Πετρουπόλεως, Χαϊδαρίου, Ασπροπύργου, Καματερού και Μάνδρας).

Παράλληλα η αρμόδια υπηρεσία δασικών χαρτών του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης αναμένει την έγκριση για τη σύνταξη δασικών χαρτών στις υπόλοιπες περιοχές της Αττικής, καθώς έχει δεσμευτεί ποσό 6,5 εκατομμυρίων ευρώ από τον Ειδικό Φορέα Δασών. Πρόκειται για 427.000 στρέμματα στην Ανατολική Αττική (Βαρνάβα, Γραμματικό, Κάλαμο, Καπανδρίτι, Μαρκόπουλο, Ωρωπό, Νέα Παλάτια, Σκάλα Ωρωπού, Συκάμινος) και 545.000 στρέμματα στη Δυτική Αττική (Βίλια, Ερυθρές, Μέγαρα, Οινόη Αττικής). Επίσης 300.000 στρέμματα περίπου, στα νησιά που υπάγονται στη νομαρχία Πειραιά, Αίγινα, Αγκίστρι, Πόρος, Υδρα, Σπέτσες και Κύθηρα.

Πραγματική απεικόνιση

Σύμφωνα με τον δασολόγο κ. Νίκο Χλύκα που έχει αναλάβει ένα τμήμα του έργου, οι μελετητές θα ενσωματώσουν όλες τις διοικητικές πράξεις (τελεσίδικες πράξεις χαρακτηρισμού, κηρύξεις αναδασωτέων κ. λπ.) και θα καταλήξουν σε μία σύνθεση της σημερινής κατάστασης με αυτήν που απεικονίζεται τους χάρτες του 1937. Μετά την κατάθεση των ενστάσεων από τους πολίτες, την εκδίκασή τους και την κύρωση του χάρτη θα έχουμε μια πραγματική απεικόνιση των αλλαγών και των προβλημάτων σε κάθε περιοχή. «Τότε η πολιτική ηγεσία θα πρέπει να αποφασίσει τι θα κάνει με τα αυθαίρετα. Πάντως, σύμφωνα με τη νομοθεσία είναι αδύνατη η νομιμοποίηση αυθαιρέτων σε δάση και δασικές εκτάσεις εκτός αν αποδείξεις ότι εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον. Αλλά ποιο δημόσιο συμφέρον μπορεί να εξυπηρετεί ένα σπίτι ιδιώτη;» καταλήγει ο κ. Χλύκας.

Καταργείται η ρύθμιση Δρυ

Η κατάργηση της «δασοκτόνου» ρύθμισης Δρυ για τον ορισμό του δάσους είναι η βασικότερη τομή του σχεδίου νόμου, που παρουσίασε το υπουργείο Περιβάλλοντος για τις πληγείσες περιοχές της Αττικής.

- Μετά την κατάργησή της, επανέρχεται το παλαιό καθεστώς, με το οποίο για να χαρακτηριστεί μια έκταση δασική θα πρέπει να έχει δασοκάλυψη 15%. Επίσης, τίθενται και πάλι σε ισχύ τα βαριά πρόστιμα για όσους χτίσουν αυθαίρετο σε δάσος.

- Οσον αφορά τη δόμηση στις πληγείσες περιοχές, το σχέδιο νόμου απαγορεύει κάθε οικοδομική εργασία και αναστέλλει την έκδοση οικοδομικών αδειών για τις εκτός σχεδίου περιοχές των 18 πυρόπληκτων δήμων και κοινοτήτων μέχρι να κηρυχθούν αναδασωτέες. Μετά, η απαγόρευση αίρεται με απόφαση του περιφερειάρχη. Στο διάστημα αυτό θα επιτρέπεται μόνο η έκδοση οικοδομικών αδειών για επισκευές σε νόμιμα κτίρια και η συνέχιση δημοσίων έργων και υποδομών.

- Τέλος, το σχέδιο νόμου προβλέπει την ίδρυση Ειδικής Υπηρεσίας Κατεδαφίσεων, η οποία θα υπάγεται στους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος και θα έχει ως αρμοδιότητα τον εντοπισμό και την κατεδάφιση αυθαιρέτων. Στο έργο της θα βοηθήσει ο Οργανισμός Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδας (ΟΚΧΕ), που σε δύο μήνες θα λειτουργήσει σύστημα τηλεσκοπικής χαρτογράφησης για όλη την Αττική και θα ενημερώνει για κάθε νέο κτίσμα στις εκτός σχεδίου περιοχές των πυρόπληκτων.

No comments: