Ακριβή μου οικολογία...

Toυ Πασχου Mανδραβελη, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 03/01/2010

Καλά... Πότε πρόλαβαν να στεγνώσουν τα δάκρυα για την αποτυχία της Κοπεγχάγης σχετικά με τις κλιματικές αλλαγές, και η θλίψη για τον «πλανήτη που χάνεται» έγινε οργή για τα τέλη κυκλοφορίας που πληρώνουμε; Στην Ελλάδα, ως γνωστόν, όποια πέτρα κι αν σηκώσεις κάποιον οικολόγο θα βρεις, αλλά η οικολογική συνείδηση είναι σαν τη φορολογική: πρέπει να την έχουν μόνον οι άλλοι. Σε ό,τι αφορά τη φορολογία πρέπει να πληρώνουν οι «μεγάλοι», σε ό,τι αφορά το περιβάλλον οι Αμερικανοί.

Ετσι, κλαυθμός πολύς ακούστηκε για το «σαραβαλάκι του μικρομεσαίου» που αναγκάστηκε με πόνο να καταθέσει τις πινακίδες του. Ο Τύπος έπαιξε τον προσφιλή του ρόλο, «ο συνήγορος του φτωχού». Οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ θορυβήθηκαν απ’ όσα τους έσουραν οι ψηφοφόροι και είδαν «αδικίες στο σύστημα». Η κυβέρνηση ψυχοπόνεσε και ο πρωθυπουργός έκανε τούμπα. Ολα θα εξεταστούν από την αρχή, μέχρι να υπάρξει ένα οικολογικό Μάαστριχτ και τότε, εκτός από τα μέτρα για την οικονομία, θα αναγκαστούμε να πάρουμε μέτρα και για τα ρυπογόνα αυτοκίνητα. Ευτυχώς, δηλαδή, δεν συναίνεσαν οι Κινέζοι στη δημιουργία του σώματος «επιθεωρητών περιβάλλοντος», που εμείς τόσο πολύ θέλαμε. Διότι, σ’ αυτή την περίπτωση, εκτός από τους επιτηρητές της Κομισιόν θα είχαμε και τους επιθεωρητές του ΟΗΕ. Κάποια «ecomoody’s» θα μας υποβάθμιζε και κάποιος Επίτροπος Περιβάλλοντος θα μας ανάγκαζε να αποσύρουμε τα «Ι.Χ. των μικρομεσαίων». Και τότε ο κ. Παπουτσής θα αναρωτιόταν μεγαλοφώνως από το βήμα της Βουλής, αν ο λαός εξέλεξε στην πρωθυπουργία τον Μπαν Κι Μουν ή τον κ. Παπανδρέου.

Στην Ελλάδα η μεζούρα κάθε απόφασης είναι ποιους θα ξεβολέψει και όχι τα θετικά αποτελέσματα που πιστεύουμε ότι μακροχρονίως θα έχει. Οποτε ξεκινά η μετεγκατάσταση μιας κυβερνητικής υπηρεσίας από το κέντρο της Αθήνας, ακούγονται γοερές κραυγές για τους υπαλλήλους που αναγκάζονται να αλλάξουν τρόπο ζωής και από τη Μητροπόλεως θα πηγαίνουν κάθε μέρα στο Μαρούσι. Τα κλειστά επαγγέλματα δεν απελευθερώνονται, διότι πολλοί «επένδυσαν», π.χ. για φορτηγά Δ.Χ., 150.000-300.000 ευρώ για να αγοράσουν άδειες που το κράτος έδινε έναντι μερικών εκατοντάδων ευρώ. Αναρωτιόμαστε «τι θα απογίνουν τώρα όλοι αυτοί», ξεχνώντας φυσικά ότι η χρυσή «επένδυση» έγινε παρανόμως και κάτω από το τραπέζι. Οποτε ανοίγει ένα μεγάλο κατάστημα όλοι συρρέουμε για τις χαμηλές τιμές, κλαίγοντας ταυτόχρονα για τον «θάνατο του εμποράκου». Ο τελευταίος, ως γνωστόν, είχε συνηθίσει να πουλάει με τεράστιο περιθώριο κέρδους, διότι «αλλιώς ένα μαγαζί 50 τετραγωνικών δεν βγαίνει».

Πρέπει να καταλάβουμε κάτι. Η οικολογία -για την οποία, όλοι οι Ελληνες κόπτονται- είναι ακριβό σπορ. Οχι για τις πλούσιες χώρες ή τους «έχοντες»· αυτοί έχουν τα κεφάλαια να αλλάξουν τις παλιές ρυπογόνες παραγωγικές μονάδες και να αποσύρουν τα σαραβαλάκια. Μπορεί να έχουν κόστος και γι’ αυτό αντιδρούν, αλλά αν υπήρχε μια δεσμευτική παγκόσμια συμφωνία για το κλίμα, θα τα καταφέρουν. Δεν είναι ακριβή ούτε για τους πολύ φτωχούς· αυτοί δεν έχουν ούτε βιομηχανίες που ρυπαίνουν, ούτε τόσα πολλά αυτοκίνητα για να επιβαρύνουν το περιβάλλον. Μεγαλύτερο κόστος, σε σχέση με τις οικονομικές δυνατότητες, έχουν οι αναπτυσσόμενες χώρες και οι προσφιλείς των ΜΜΕ μικρομεσαίοι. Η Ελλάδα π.χ. πρέπει να αφήσει τον φθηνό λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικού (σ.σ.: εκεί θα δούμε οδυρμούς για τα τιμολόγια της ΔΕΗ) και οι μικρομεσαίοι να εγκαταλείψουν το μεταχειρισμένο από τη Γερμανία αυτοκίνητο, που αγόρασαν «για το παιδί».

Κάποια στιγμή, όμως, πρέπει να τελειώνουμε με τον λαϊκισμό και την υποκρισία. Δεν μπορεί τα ελληνικά ΜΜΕ να είναι τα πιο φιλοπεριβαλλοντικά του πλανήτη και ταυτόχρονα να κλαίνε για τα Ι.Χ. που αποσύρονται. Δεν μπορεί να είμαστε οι πρωταθλητές των δακρύων για την Κοπεγχάγη και ταυτοχρόνως να ντουμανιάζουμε την Πτολεμαΐδα και τη Μεγαλόπολη, διότι το «πορτοφόλι του φτωχού» δεν αντέχει το ακριβό ηλεκτρικό ρεύμα. Γενικώς δεν μπορούμε να έχουμε την αριστερή μας συνείδηση χορτάτη (από καταγγελίες για τον περιβαλλοντικό ιμπεριαλισμό), και τις αντιοικολογικές συμπεριφορές ολόκληρες.