Monday, December 22, 2008

«Άνθρακες» το πακέτο για κλίμα - ενέργεια

Μεγάλες παραχωρήσεις στη μείωση των ρύπων

Το «πακέτο» για το κλίμα και την ενέργεια ήταν η πιο φιλόδοξη και σημαντική πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ενωσης από την εποχή της οικονομικής και νομισματικής ένωσης. Την περασμένη εβδομάδα, στη Σύνοδο Κορυφής η γαλλική προεδρία παρουσίασε συμβιβαστική πρόταση, με στόχο να ικανοποιήσει ομάδα χωρών, με πρωταγωνιστές τη Γερμανία, την Πολωνία και την Ιταλία, που ισχυρίζονταν, με πρόσχημα την οικονομική κρίση, ότι οι βιομηχανίες τους αδυνατούν να αντέξουν το πρόσθετο κόστος για τον περιορισμό της εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα.

Τελικά, το «πακέτο» υιοθετήθηκε ομόφωνα από την Ε.Ε. των «27» και την περασμένη Τετάρτη υπερψηφίστηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η συμφωνία που αναμφίβολα επετεύχθη χάρη στις πιέσεις της γαλλικής προεδρίας χαιρετίστηκε από όλους σαν ιστορική. Ηταν όμως μια πύρρειος νίκη για τον Γάλλο πρόεδρο κ. Νικολά Σαρκοζί, διότι αναγκάστηκε να προβεί σε πολλές και σημαντικές παραχωρήσεις, ώστε στην ουσία αλλοιώθηκε η φιλοσοφία και ο μηχανισμός του όλου «πακέτου». Στόχος των μέτρων του «πακέτου», όπως το παρουσίασε στις αρχές του 2008 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ήταν η Ενωση να μειώσει την εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου (κυρίως διοξειδίου του άνθρακα) κατά 20%, να αυξήσει τη χρήση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στο 20% της συνολικής κατανάλωσης και να βελτιώσει την ενεργειακή απόδοση κατά 20%. Ολοι οι στόχοι θα έπρεπε να επιτευχθούν μέχρι το 2020. Ηταν, ουσιαστικά, η συμβολή της Ευρώπης στην προσπάθεια να μην αυξηθεί η θερμοκρασία του πλανήτη πάνω από δύο βαθμούς Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή.

Η πρόταση της Κομισιόν βασίστηκε στην αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» και στην ταυτόχρονη επιβολή ορίων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου. Δηλαδή, κάθε εταιρεία που εντάσσεται στο Σύστημα Εμπορίας Ρύπων (ETS) θα πρέπει να αγοράζει στο χρηματιστήριο ρύπων άδεια για κάθε τόνο CO2 που εκπέμπει. Η «Κ» ζήτησε από την κ. Μάχη Σιδερίδου, υποδιευθύντρια του Ευρωπαϊκού Γραφείου της Greenpeace στις Βρυξέλλες, την εκτίμηση της περιβαλλοντικής οργάνωσης για τις παραχωρήσεις που έγιναν στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής.

«Η Ευρώπη δεν θα καταφέρει να μειώσει τις εκπομπές της κατά 20% μετά τις παραχωρήσεις που υιοθετήθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής», λέει η κ. Σιδερίδου και προσθέτει ότι αυτός ο στόχος ήταν από την αρχή ανεπαρκής, διότι σύμφωνα με τη Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) η Ε.Ε. θα έπρεπε να μειώσει τουλάχιστον κατά 30% τις εκπομπές CO2.

«Οι προτάσεις που λήφθηκαν έρχονται σε αντίθεση με την αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” σε τέτοιο βαθμό, ώστε πλέον δεν μπορούμε να πούμε ότι η αρχή εξακολουθεί να ισχύει».

  • Εξαγορά

Σύμφωνα με την Greenpeace, τρεις παραχωρήσεις είναι οι σοβαρότερες. «Με τη συμφωνία τα κράτη-μέλη έχουν το δικαίωμα να πληρώνουν άλλες χώρες, εκτός Ευρώπης, ώστε να συνεχίσουν τα ίδια να ρυπαίνουν. Δηλαδή, θα μπορούν να εξαγοράζουν τα 2/3 των ρύπων τους μέσω έργων σε τρίτες χώρες». Πολύ σημαντικές παραχωρήσεις έγιναν και στο πλαίσιο του ETS, εκτιμάει η κ. Σιδερίδου.

«Μία από τις μεγάλες αλλαγές που περιμέναμε ήταν ότι οι εταιρείες θα αγοράζουν πλέον (από το 2013) τα δικαιώματα ρύπανσης και δεν θα τα λαμβάνουν δωρεάν, όπως σήμερα. Στο κομμάτι της ηλεκτροπαραγωγής, η Πολωνία τάχθηκε κατά της δημοπράτησης αυτών των δικαιωμάτων και τελικά κέρδισε (μαζί με ακόμη οκτώ χώρες, κυρίως της ανατολικής Ευρώπης) το δικαίωμα τα εργοστάσια τους που παράγουν ρεύμα (χρησιμοποιώντας σχεδόν αποκλειστικά κάρβουνο) να μην πληρώνουν για τη ρύπανση. Η τρίτη σημαντική παραχώρηση έγινε προς τη βαριά βιομηχανία της Ευρώπης, αφού θα μειωθεί σε μεγάλο βαθμό το ποσοστό των αδειών ρύπανσης που θα δημοπρατηθεί. Το μόνο ελπιδοφόρο μήνυμα της Συνόδου, σύμφωνα με την κ. Σιδερίδου, αφορά τον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπου υιοθετήθηκαν μέτρα με προοδευτικά χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με την Greenpeace, η μοναδική περίπτωση η Ενωση να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της για μείωση του CO2 είναι να λάβει γενναία μέτρα στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας. [Κώστας Καρκαγιάννης, Η Καθημερινή, 21/12/2008]

No comments: